لینک *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه28
فهرست مطالب
مبانى اندیشه هاى سیاسى اهل سنت
داود فیرحى
ب) مبانى کلامى نظریه&rlm هاى جدید
1- اصول ثابت و شکل زمانى حکومت اسلامى
از دیدگاه بررسى&rlm هایى که امروزه با عنوان فرانظریّه (Meta theory) مشهورند، اندیشه&rlm هاى
سیاسى اهل سنت وضعیت ویژه&rlm اى دارند. با توجه به ملاک&rlm هاى تاریخى و برون منطقى، این
اندیشه&rlm ها به سه دوره متمایز تقسیم مى&rlm شوند. هر کدام از این دوره&rlm ها که در سطور آتى بررسى
مى&rlm شوند، مبانى و الگوى اندیشه پردازى خاصى دارند که تمایز گفتارى آن&rlm ها را نشان
مى&rlm دهند. در این مقاله، کوشش مى&rlm کنیم ضمن اشاره به ویژگى&rlm هاى عمومى این سه دوره،
مبانى و خصایص تفکر سیاسى جدید در اهل سنت را به اجمال طرح نماییم.
منظور از مبانى در این&rlm جا، زمینه&rlm ها و پایه&rlm هاى تاریخى- کلامى است که منظومه فکر
سیاسى اهل سنت با تکیه بر آن&rlm ها تدوین شده، و بر این اساس تاریخ و سنت اسلامى را باز
تفسیر مى&rlm نمایند. برخى از این مبانى، چنان که خواهد آمد، واضح و آشکارند و ما از آن ها به
مبانى کلامى تعبیر مى&rlm کنیم، اما بخشى دیگر وضوح بین ندارند، بلکه چنان&rlm که بعضى از
نویسندگان اشاره کرده&rlm اند، زمینه و ناخودآگاه اندیشه&rlm هاى اهل سنت را تشکیل مى&rlm دهند. [1]
از یک دیدگاه، مبانى نوع دوم که در این&rlm جا با عنوان مبانى تاریخى اشاره مى&rlm کنیم-
|122|
در بازپردازى و تحول افکار سیاسى اهل سنت، نقش تعیین کننده دارند. طبق این تحلیل،
ساختار زندگى عمومى در هر زمانه که در ناخودآگاه قدرت تجلى مى&rlm کنند، نه تنها
اندیشه&rlm هاى سیاسى هر دوره را تحت تأثیر قرار مى&rlm دهند، بلکه حتى مبانى کلامى متناسب
با آن را باز تولید و سامان مى&rlm دهند.
برخلاف دیدگاه فوق، نظریه دیگرى که تا حدودى سنتى و مانوس است به مبانى
کلامى اصالت بیش&rlm ترى مى&rlm دهند و شرایط تاریخى یا ناخودآگاه زمان را به عوامل
غیر عمده و درجه دوم تقلیل و تحویل مى&rlm کنند. به نظر مى&rlm رسد که این نوع از بررسى&rlm ها،
چهارچوبه&rlm هاى فکرى را بیش از حد واقع متصلب و انعطاف&rlm ناپذیر تلقى مى&rlm کنند.[2] کوشش
ما در این مقاله استفاده از لوازم معرفتى و روش شناختى هردو دیدگاه فوق در بررسى مبانى
اندیشه&rlm هاى جدید اهل سنت مى&rlm باشد. ابتدا مختصات دوران&rlm هاى سه&rlm گانه تاریخ اندیشه
سیاسى اهل سنت را مورد اشاره قرار مى&rlm دهیم:
این دوره که با رحلت پیامبر بزرگ اسلام(ص) و شکل&rlm گیرى خلافت مدینه آغاز مى&rlm شود، دورانى
است که اندیشه و عمل سیاسى مسلمانان با استناد به نصوص و سیره هدایت مى&rlm شود. مهم&rlm ترین
ویژگى این مرحله از تاریخ تفکر مسلمین، فقدان یک منظومه یا نظریه سیاسى منسجم، و نقش
برجسته صحابه در داورى نهایى منازعات و تصمیمات سیاسى است. افکار عمومى تقریباً بر
محور صحابه دور مى&rlm زد و اظهارنظرها و مواضع آنان ملاک نهایى مشروعیت حاکمان بود.[3]
قطع&rlm نظر از مبانى متأخرى که در باب عدالت صحابه و با ملاحظات ویژه&rlm اى تدوین
شده&rlm اند، صحابه پیامبر(ص) در این دوران احترام و جایگاه تعیین کننده&rlm اى در عرصه
سیاسى و زندگى عمومى مسلمین داشتند. چنین جایگاهى درواقع، مقبول خاص و عام،
و فرمانروا و فرمانبردار بود. امام على بن ابى طالب(ع) آنان را با عنوان اهل شورا معرفى
مى&rlm کند و خطاب به فرمانرواى نافرمان شام مى&rlm فرماید:
« وانما الشورى للمهاجرین والانصار فان اجتمعوا على رجل وسموه اماماً کان ذلک لله رضى
لینک منبع و پست :http://campiran.ir/project-102635-%d8%aa%d8%ad%d9%82%db%8c%d9%82-%d8%af%d8%b1-%d9%85%d9%88%d8%b1%d8%af-%d9%85%d8%a8%d8%a7%d9%86%d9%89-%d8%a7%d9%86%d8%af%d9%8a%d8%b4%d9%87-%d9%87%d8%a7%d9%89-%d8%b3%d9%8a%d8%a7%d8%b3/
- ۹۵/۰۶/۱۴